رشت؛ جوششی در بلندای تاریخ
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۳۱۶۳۸
آری رشت، پیشرو است از آن رو که شهر نخستینهاست و اولین جلوههای فرهنگ شهرنشینی و زندگی مدرن شهری را بیش و پیش از هر جای دیگر در کشور به خود دیده از نخستین کتابخانه ملی ایران که به سال ۱۳۱۳ در آن راه اندازی شد، نخستین اتوبوس وارد شده به ایران (پیش از سال ۱۲۹۰ ه. ش) که توسط یک تاجر بلژیکی در این شهر بهکار گرفته شد تا اولین و قدیمیترین راه آهن ایران که در مسیر بندر انزلی به پیربازار و رشت احداث شد، نخستین داروخانه شبانهروزی ایران و خانه معلولان و سالمندان که توسط مرحوم آرسن میناسیان بزرگ خیرِ شهر افتتاح شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اولین بانک ایران (بانک سپه)، نخستین کارخانه برق، نخستین چاپخانه و روزنامه، اولین بلدیه(شهرداری)، نخستین خیابان سنگ فرش، نخستین اِگو و گنداب رو، نخستین سینما و تئاتر، اولین مدرسه به سبک امروزی دخترانه و پسرانه و نخستین مریضخانه ملی که با درآمد حاصله از نمایش ساخته شد و بسیاری دیگر از اولینها را این شهر به خود دیده و آثار بسیاری از آنها را همچنان در خود دارد.
آری رشت نامدار است از آن رو که به وجود نیکنامانی چون دکتر محمد معین، کیومرث صابری فومنی، پروفسور سمیعی، اکبر رادی، میرزا کوچک خان، شیون فومنی، سیروس شمیسا، ابراهیم پورداود، امیر هوشنگ ابتهاج، شمس لنگرودی، جعفر خمامی زاده، کامبوزیا پرتوی، مجید مجیدی، فریدون نوزاد، کیومرث ملک مطیعی، فریدون پوررضا، ناصر مسعودی، احمد عاشورپور و بزرگان بسیار دیگری که نامشان بر تارک تاریخ و فرهنگ ، هنر و علم این سرزمین میدرخشد.
به واقع رشت گنجینهای از فرهنگ، آداب، رسوم، مهربانیها، نبوغ و خلاقیت در جغرافیای خاص ایران است، این شهر با تاریخ درخشان در فرهنگ، آداب و رسوم و برخوداری از موقعیت جغرافیایی خاص در جنوب دریای کاسپین و مناطق همجوار خود طی این سده ها شهری با تاریخ و تمدن دیرینه و پیشرو است. شهری که امروز با این گذشته پربار و به روز خود فاصله بسیار دارد.
نخست نگاهی تاریخی از دید دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان به رشت میاندازیم که در این رابطه دکتر عباس پناهی با تشریح سابقه تاریخی رشت می گوید: این شهر به عنوان مرکز اداری گیلان، تاریخی چندصد ساله دارد و اشاره های مستند تاریخی درباره این شهر، سابقه آن را به سدههای نخستین اسلامی میرساند؛ کهنترین گزارش مکتوب تاریخی در رابطه با رشت در کتاب حدودالعالم مشاهده میشود که در آن به شهر رشت اشاره شده است.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در دوره قاجار این شهر به دلیل واقع شدن در مسیر ترانزیت فکری و تجاری ایران و اروپا از اهمیت زیادی برخوردار شد، گزارشها و اسناد ماموران و گردشگران خارجی در این دوره که از رشت دیدن کردند نشانهای از اهمیت برجسته این شهر در سده نوزدهم و اوایل بیستم است در نتیجه رشت مدتها نقش شاهراه فکری اندیشههای جدید به ایران را ایفا می کرد.
وی افزود: هنوز کشفیات و مطالعات باستانشناسی در حوزه رشت انجام نشدهاست و بیشتر دادههای تاریخی درباره این شهر مبتنی بر گزارش سفرنامهها و مطالعات تاریخی از دوره پیش از صفویه تاکنون است؛ با این حال براساس شواهد و مدارک از یک سو و همچنین موقعیت ژئوپلیتیکی شهر رشت میتوان به این نتیجه رسید که رشت از سابقهای کهن از نظر سکونت و زندگی شهری برخودار بوده زیرا همواره به عنوان بازار مهم در مرکز دارالمرز (نام قدیم رشت به دلیل قرارگیری بین دو رودخانه زرجوب و گوهررود) به شمار میآمد.
دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان بیان کرد: نکته مهم در رابطه با رشت آن است که تاریخهای محلی نظیر، تاریخ گیلان عبدالفتاح فومنی و مرعشی تاریخ خانی اثر لاهیجی به خاندانهای محلی رشت اشاره داشتهاند، این خاندان که تحت عنوان تجاسبیان معروف بودهاند، سدهها بر رشت و مناطق اطراف آن حکومت داشتهاند.
وی اظهار کرد: پیش از به قدرت رسیدن صفویان، از نظر سیاسی و اداری ما شاهد سه قدرت سیاسی در گیلان هستیم (در شرق گیلان، کیاییان به مرکزیت لاهیجان، اسحاق وندان به مرکزیت فومن و در منطقه تالشنشین امروز و خاندان تجاسبیان در رشت به صورت هم زمان حکومت داشتند) بنابراین رشت پیش از اینکه نخست توسط شاه جمشید و بعدها صفویان، پایتخت ولایت دارلمرز ایران، گیلان شود، یک واحد سیاسی مستقل بود که بخش زیادی از شهرستانهایی که تحت عنوان کوچصفهان، لشتنشا، خمام، غازیان، کوهدُم و مناطق اطراف آن را زیر سیطره داشت.
دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان در ادامه به تعیین روز رشت اشاره کرده و میگوید: انتخاب ۱۲ دیماه بنا به تصمیم شهرداری و شورای رشت از آن رو که زمان انتقال پایتخت از فومن به رشت و انتخاب این شهر به عنوان مرکز استان است به عنوان «روز رشت» کوششی برای ارج نهادن این شهر، تاریخ و مشاهیر آن و معرفیش به عنوان یکی از کهنترین مراکز ایالتی ایران در سپهر فرهنگ و جغرافیای ایران می باشد.
وی افزود : از سویی برگزاری جشنهایی که به مناسبت این انتخاب برگزاری میشود، توجه علاقمندان به رشت را با تاریخ و فرهنگی چند صدساله در ایران و جهان جلب میکند.
رشت و قرارگیری در کریدور شمال - جنوب
دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان در ادامه عنوان کرد: نکته مهم در ارتباط با اهمیت رشت آن است که این شهر همواره چه پیش از پایتختی و چه پس از آن از اهمیت زیادی از نظر بازرگانی و راههای تجاری داشته که مهمترین آن به دلیل قرارگیری در مسیر کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب است.
رشت همواره چه پیش از پایتختی و چه قبل از آن ازاهمیت زیادی از نظربازرگانی وراههای تجاری برخوردار بود که مهمترین اهمیت آن به دلیل واقع شدن در کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب است. وی توضیح داد: از جغرافیای ایران سه جاده تجاری مهم عبور میکرد، جاده ابریشم که در دوره اشکانیان ایجاد شده بود، چین و مناطق شرقی ایران را به بنادر شرقی مدیترانه میرساند، جاده ادویه که از هندوستان به مناطق مرکزی ایران و سرانجام شهر سیرجان ختم میشد، «جاده خزر» از روسیه شروع و از مسیر دریای کاسپین به بندرانزلی و رشت و سپس از این طریق به مناطق جنوبی کشور می رسید و کریدور شمال به جنوب را شکل می داد.
دکتر پناهی اظهار کرد: این موقعیت از گذشته مسیر تجارت خزر و انتقال انواع محصولات و تولیدات روسیه و ماوراء قفقاز با اروپا و بالعکس بود و در حقیقت امروز اهمیت کریدور شمال به جنوب هم به نوعی باز تولید مسیر تاریخی این جاده و اهمیت آن در تجارت است، از این منظر میتوان به اهمیت راهآهن و توسعه آن در تجارت گیلان پی برد.
دانشیار مطالعات ایرانشناسی و تاریخ دانشگاه گیلان افزود: نکته مهم دیگر واقع شدن رشت در مرکز واقعی جغرافیایی گیلان است به طوری که این شهر پیوند دهنده تمامی شهرستانهای استان در بخشهای غربی، شرقی، شمالی و جنوبی است، رشت به جهت برخوردای از این موقعیت از دوره صفویه به بعد به عنوان پایگاه تجاری بوده که ایران را از طریق بندر پیربازار و انزلی، بندربادکوبه و بندر دربند، آستاراخان و تفلیس و اروپا پیوند می داد.
وی اظهار کرد: از دوره صفویه این شهر به عنوان پایتخت ابریشم ایران بوده و این مهم باعت شد که بخش زیادی از کاروانسراهای این شهر به تجارت ابریشم اختصاص یابد، اهمیت ابریشم گیلان و رشت موجب شد که تجار اروپایی از همه کشورها از دوره صفویه تا دورههای اخیر، پایگاهی تجاری در این شهر داشته و این نام در فرهنگ کشورهای اروپایی مترادف با تجارت، فرهنگ و مدرنیته باشد.
وی ادامه داد: پیش از آغاز دوره رنسانس در اروپا زمانی که هنوز اروپاییان شناختی از ایران نداشتند، آوازه ابریشم گیلان و لاهیج به عنوان برندی شناخته شده در اروپا بود؛ به خاطر همین تجار ونیزی پیش از اینکه صفویه به قدرت برسد برای تجارت ابریشم در رشت نمایندگی تاسیس کردند.
تمام داشتههای رشت در تاریخ مرتبط با فرهنگ آن است
دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان خاطر نشان کرد: بنابراین رشت همواره یک مرکز تجاری بسیار مهم بوده است و در حمایتهای مالی حکومت صفویه هم نقش ویژهای داشته و به پشتوانه آن بود که شاه عباس توانست عثمانیان و ازبکان را شکست دهد.
وی اظهار کرد: پیش از آنکه ایرانیان در نبردی نابرابر از روسها متحمل شکست شوند، مردم رشت در نبرد گُردداری و پیله داربُن به گونهای روسها را متحمل شکست کردند که آنان هرگز بعد آن گمان پای نهادن در گیلان را در سر نپروراندند، این روز روزی باشکوه برای مردم رشت در تاریخ جدید آن به شمار میرفت.
دکتر پناهی افزود: با این حال پس از فراز و فرود نبرد با روسها در دوره قاجار هر چند ایرانیان از روسها شکست خوردند، اما رشت به یاری ارتباط گسترده با اروپا، به مرکز مدرنیته ایران بدل شد به طوری که تمام کالاهای ساخته شده غربی برای استفاده در بازارهای ایران، نخست به گیلان و شهر رشت وارد میشد؛ در نتیجه شهر رشت در دوره قاجار به دروازه اروپا نام گرفت و علاوه بر کالاهای ساخته شده، اندیشههای جدید، تفکرات فلسفی، سیاسی و اجتماعی جدید از طریق رشت وارد ایران میشد.
رشت؛ با تاریخ چند صدساله نیازمند توجه است
دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان اضافه کرد: تمام این نکات باعث شد تا رشت به شهری مدرن در ایران تبدیل شود، این شهر در گرایش به مدرنیته و شهرسازی نسبت به سایر شهرها پیشروتر بود، کما اینکه بسیاری از نوآوریها در زمینه آموزش، فرهنگ، هنر، سبکهای معماری در این شهر برای نخستین بار اجرا شده بود.
رشت در گرایش به مدرنیته و شهرسازی نسبت به سایر شهرها پیشروتر بود، کمااینکه بسیاری از نوآوریها در زمینه آموزش، فرهنگ، هنر، سبکهای معماری در این شهر برای نخستین بار اجرا شده بود. وی خاطر نشان کرد: رشت هنوز در فرهنگ شفاهی و کتبی مردم ایران از جایگاه ویژه برخوردار است، نام رشت مترادف با نوگرایی، مدرنیته و به همان نسبت فرهنگ مردمان آن همسنگ با مردمان شاد و بافرهنگ و هنر است؛ شهری که دارای فرهنگ پویایی بوده و این دستاوردهای فرهنگی از قدمت تاریخی چندصدساله و بیشتر برخوردار است.
دکتر پناهی در ادامه اظهار کرد: اما رشت با وجود برخورداری از موقعیت جغرافیایی ژئوپلتیک در شمال ایران، جنوب کاسپین و مناطق همجوار خود نتوانست همگام با توسعه جهانی و حتی توسعه ایران، تواناییهای خود را در عرصه گردشگری به ویژه توسعه زیرساختهای فرهنگی و اقتصادی که ضامن توسعه شهری است، رشد دهد.
وی خاطر نشان کرد: اگر در دهه ۹۰ خورشیدی اقدامی در زمینه پدیده تبدیل مرکز شهر به عنوان مرکز فرهنگی تحت عنوان پیاده راه فرهنگی و سنتیسازی فضای مرکزی شهر انجام نگرفته بود، رشت تنها شهر عبوری برای مسافران داخلی و خارجی با تاریخی پُربار اما بدون جاذبه برای گردشگران به شمار میرفت.
در واقع اگر چه رشت در یک قرن اخیر جزو پنج شهر اول ایران به شمار میرفت و به لحاظ برخورداری از ملزومات زندگی شهری به شهر نخستینها شهره بوده اما طی ۲ دهه اخیر به دلیل مشکلات جدی در حوزه مدیریت شهری در حوزه زیرساخت و توسعه آن آنگونه که باید اقدام نشده است و برای حفظ تاریخ و تاریخچه غنی آن هم چاره ای اندیشیده نشد.
هنوز شاید دیر نباشد
دانشیار مطالعات ایران شناسی و تاریخ دانشگاه گیلان اظهار کرد: تعداد زیادی خانههای تاریخی، کاروانسراها، بازار سنتی، مدارس و بناهایی در این شهر وجود دارد که میتواند پتانسیلی ارزشمند برای توسعه گردشگری شهر رشت باشد که باید در این توسعه حفظ شوند.
دکتر پناهی اضافه کرد: این بناها میتوانند به عنوان موزههای مختلف اعم از صنایع دستی، رشتی دوزی، مردم شناسی، موزه مشروطه اوزانها و مقیاسها، پوشاک، تئاتر، توتون و تنباکو، ابریشم و غیره تبدیل شود.
وی خاطر نشان کرد: تمام داشتههای رشت در تاریخ آن است، نتوانستهایم این داشتهها را از تاریخ به امروز انتقال دهیم؛ به این دلیل فرزندانمان را نسبت به فرهنگ و هویت شهرمان آشتی ندادهایم اما امیدواریم تا از زمان، بهره مناسب برده و اقدامی درخور و شایسته این شهر و مردمانش انجام شود.
گذشتگان برای رشت زحمت کشیدند اما امانتدار خوبی نبودیم
رییس شورای اسلامی شهر رشت نیز با اشاره به جایگاه تاریخی و فرهنگی رشت و اینکه گذشتگان برای این شهر زحمات بسیار کشیدهاند اما امانتدار خوبی نبودهایم، گفت: رشت در بسیاری از بخشها از گذشته به شهر نخستینها شهره است اما اکنون در برخی موارد جزو آخرینها هستیم.
گذشتگان برای این شهر زحمات بسیار کشیدهاند اما امانتدار خوبی نبودهایم، رشت در بسیاری از بخش ها از گذشته به شهر نخستینها شهره است اما اکنون در برخی موارد جزو آخرینها هستیم. محمدحسین واثق کارگرنیا در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، شهر رشت تاریخی پُرفراز و نشیب دارد و در گذشتههای نه چندان دور از این شهر به عنوان دروازه اروپا نام برده میشد، اولین راهآهن در ایران نیز در رشت راهاندازی شد که مسیرش از رشت به پیربازار و بندرانزلی میرسید.
وی با اشاره به سایر عناوین رشت افزود: کسب عنوان رشت؛ شهر خلاق خوراک یونسکو به دلیل برخورداری از فرهنگ غذایی و تنوع موادغذایی از دیگر افتخارات شهر نخستینها است.
رییس شورای اسلامی رشت خاطر نشان کرد: این شهر از ظرفیتها و پتانسیلهای متعدد دیگری برخوردارست که از آن جمله میتوان به موسیقی محلی آن اشاره کرد که جزو زیباترین موسیقیهای فولکلور است و انتظار می رود تا با ورود اهل فن به این حوزه برای کسب عنوان رشت شهر خلاق موسیقی یونسکو نیز گام برداریم.
وی اظهار کرد: رشت در زمینه صنایع دستی زیبا که حاصل دسترنج زنان و مردان هنرمند این شهر و دیار است نیز حرف برای گفتن دارد و امیدست تا با تلاشهای انجام شده بتوان عنوان رشت شهر جهانی صنایع دستی را نیز کسب کنیم که تحقق این مهم در کنار تلاش برای حفظ عنوان شهر نخستینها میتواند در ایجاد اشتغال و بهبود معیشت مردمان این شهر نیز بسیار تاثیرگذار باشد.
واثق کارگرنیا خاطر نشان کرد: رشت از جاذبههای گردشگری طبیعی خدادادی بسیاری نیز برخوردار است که از آن جمله میتوان به وجود تالاب عینک رشت به عنوان معدود تالابهای شهری در کشور که دارای جاذبه گردشگری بسیار زیباست، اشاره کرد که با داشتن گونههای مختلف آبزی، میتواند نگاه هر گردشگری را به خود جلب کند.
تلاش برای احیاء داشتههای رشت
وی اظهار کرد: شورای ششم رشت پس از انتخاب شهردار فعلی تلاش کرد تا برای احیاء تالاب عینک اقدامات اساسی انجام دهد و پس از سالها انتظار تفاهم نامه مشترک بین شهرداری و آب منطقهای گیلان منعقد شد و پس از آن مالکیت بهرهبرداری از تالاب عینک رشت به مدت ۱۰ سال به شهرداری رشت واگذار شد و شهرداری رشت نیز طی این مدت با عزمی جهادی در حال ایجاد بسترهای مناسب در حاشیه تالاب عینک با هدف اجرای پروژههای فرهنگی، تجاری و گردشگری به منظور جذب و ماندگار کردن گردشگر است.
تالاب عینک، جاذبه ای طبیعی و زیبا در غرب رشت از مدتی قبل در مسیر احیا قرار گرفتهاست، این تالابِ چشم نواز در وسط شهر نقش مهمی در جذب گردشگر دارد و سر و سامان دادن به آن توسعه این شهر را به همراه خواهد داشت.
بیشتر بخوانید:
تالاب عینک؛ جاذبه طبیعی شهر رشت در مسیر احیاء
رییس شورای اسلامی رشت افزود: البته مشکلات و نواقصی نیز در شهر وجود دارد که بخش زیادی از آن بر جا مانده از تصمیمات برخی از متولیان شهر در گذشته است که از آن جمله میتوان به وضعیت نامطلوب زبالهها در سراوان و آلودگی ۲ رودخانه گوهررود و زرجوب اشاره کرد، البته ساماندهی و بهسازی محل دفن زباله در سراوان رشت در حال انجام است.
محل دفن زباله سراوان رشت نماد کم توجهی دستاندرکاران و قولهای محقق نشدهای است که با چارهاندیشی دولت سیزدهم و انجام اقدامات اساسی و زیربنایی طی یک سال اخیر انتظار میرود مشکل ۴۰ ساله این منطقه رفع شده و دوباره به طبیعت بازگردد.
وی بیان کرد: اعضای شورای شورای ششم رشت هم قسم شدهاند تا این نواقص و مشکلات را با اتکا به خداوند و با پایبندی به رای اعتماد شهروندان رشت برطرف کنند و در این مسیر به همراهی تمامی مسئولان به ویژه نمایندگان مردم رشت در مجلس شورای اسلامی و استاندار گیلان نیاز است که با همراهی دکتر اسدالله عباسی نماینده عالی دولت در گیلان توانستیم پس از سالها انتظار اقدامات عمرانی خوبی در سراوان اجرایی کنیم و سراوان از شرایط بحرانی خارج شود.
واثق کارگرنیا با اشاره به عزم جدی شورای ششم با همراهی شهردار رشت برای عمران و آبادانی رشت اظهار کرد: برای نخستین بار هشت پروژه عمرانی تحت عنوان طرح میثاق در مناطق مختلف رشت توسط مدیریت شهری رشت به اجرا درآمد که با اتمام این پروژهها بخش زیادی از مشکلات این شهر اعم از ترافیک مرتفع خواهد شد.
در واقع نگاهی به امروز رشت نشان می دهد که این شهر با همه ظرفیت های تاریخی در حوزههای مختلف اعم از شهری و هویتی چون ساختار و ملزومات شهرنشینی از خیابان کشی و وضعیت ساخت وسازها، فضای سبز و مبلمان شهری تا جمعآوری فاضلاب و زباله وضعیتی ناخوشایند دارد و در طول این سالها نتوانسته متناسب و همزمان با توسعه شهر و شهرنشینی در کشور خود را ارتقا دهد.
رشت از مشکلات عدیدهای در حوزه شهری اعم از ترافیک به دلیل وجود خیابانهای باریک، تو در تو و قدیمی، بافتهای فرسوده و محلههای ناایمن که خدمات دهی بویژه برای اورژانس و آتششانی در کوچه، پس کوچههای تنگ و تاریک آن را بسیار دشوار و گاه ناممکن کرده، آلودگی رودخانههای زرجوب و گوهررود (که در گذشته یکی از جاذبههای دیدنی این شهر و محل ماهیگیری و تفریح مردمان بودهاست) و معضل پسماند و سایر موضوعات رنج میبرد.
اگرچه در سالهای اخیر برای رفع مشکلات و کاستی های این شهر از سوی مسئولان استانی و کشوری گامهایی برداشته شد اما این شهر سالها در گیرودار دعواهای شورا و شهرداری از توسعه عقب مانده است حال امید است با توجه به مباحث طرح شده از سوی رئیس شورای شهر از این پس نگاهی متفاوت به رشت شده و در یک تعامل مطلوب بین نهاد شورا و شهرداری ظرفیت ها را برای توسعه این شهر و تغییر وضعیت کنونی آن بسیج کنند.
در هر حال وضعیت شهر رشت در شان مردمان این دیار تاریخساز نیست، نگاه به جای جای آن نشان میدهد که برای «می رشت» (رشت من) آنطور که باید روند توسعه را طی نکرده و امروز این زیباشهر بیش از هر زمان برای آبادانی و توسعه نیازمند همدلی و همراهی مردم و مسئولانش است.
متولیان حوزه شهری و شورای اسلامی رشت به پاس ارج نهادن به این شهر تاریخی در زمستان سال ۱۳۹۴پس از هماندیشی کارگروه تخصصی روز رشت با برگزاری نشستهای مختلف با متخصصان و انتشار فراخوان عمومی، دریافت نظرات شهروندان و تهیه تقویم مشخص از تمامی مناسبتها، نسبت به انتخاب روزی مناسب برای رشت اقدام کردند و سرانجام با بررسیهای لازم ۱۲ دی ماه به عنوان روز رشت نام گرفت.
رشت دارای حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت ثابت است که در طول روز به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر میرسد.
استانها گیلان ۰ نفر برچسبها رشت شورای اسلامی شهر رشت شهرداری رشت گیلانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: رشت شورای اسلامی شهر رشت شهرداری رشت گیلان رشت شورای اسلامی شهر رشت شهرداری رشت گیلان رزرو هتل نزدیک حرم امام رضا کریدور شمال به جنوب شهر به عنوان شهر نخستین ها خاطر نشان شورای اسلامی بخش زیادی دکتر پناهی تالاب عینک تحت عنوان داشته ها شهر رشت روز رشت سال ها روس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۳۱۶۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سلمان؛ روایت درست تاریخ
نگارش این سریال را هم خودش بهعهده داشته و حسین طاهری، تهیه کننده این اثر است. جالب اینکه امرا...احمدجو که ید طولایی در نویسندگی و کارگردانی دارد هم به عنوان مشاور با این پروژه همکاری میکند. تصویربرداری این سریال از ۱۰ دی ۱۳۹۸ آغاز شده و قرار است در ۶۰ قسمت ساخته شود. جالب اینکه در ۱۱فروردین۱۴۰۲ مستندی با نام سلمان درباره مراحل تولید و پشت صحنه فصل اول این مجموعه پخش شد که در نوع خود دیدنی بود.این مجموعه تاریخی به دوران زندگی، زمانه و مهاجرت سلمان فارسی میپردازد و طبق برنامهریزیها تا واقعه غدیر خم ادامه خواهد داشت. سلمان فارسی در نوجوانی ایرانشهر را ترک میکند و مسیحی میشود. او حدود ۷۰ سال در شهرها، کلیساها و دیرهای مختلف بیزانس سیر و سلوک میکند. این مجموعه یکی از پربازیگرترین و پرلوکیشنترین سریالهایی است که در حال ساخت است و طبق پیشبینیها قرار است در سال ۱۴۰۵ پخش شود. جامجم به پشت صحنه این مجموعه رفته و گزارشی از روند تولید آن داشته و با برخی عوامل آن از جمله حسین طاهری، امرا... احمدجو، حامد میرباقری و مهدی نقویان(رئیس سیمافیلم) هم به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.سلمان درآتشکده ماربین
در انتهای یکی از خیابانهای شهرک سینمایی غزالی و درست پشت کاروانسرای مرمر مجموعه سلمان فارسی قلعهای ساخته شده که نام آن آتشکده ماربین است. یکی از لوکیشنهای اصلی این مجموعه که عوامل گروه مدتی است برای ضبط سکانسهای مربوط به ایران در این لوکیشن حضور دارند و زیر تیغ آفتاب و همراه با باد و خاک در حال ضبط سکانسهایی از این سریال هستند. نزدیک ورودی در اصلی یک پرده کروماکی آبی رنگی وصل و مقابل آن اسبی به یک درخت بسته شده است. اسب گاهی شیههای سر میدهد اما مانعی برای ضبط سریال نیست. فقط رفت و آمدهای بک قاب دوربینها بررسی میشود. گروه در حال ضبط است و ما باید چند دقیقهای را منتظر بمانیم تا کات داده شود. سکانس شلوغ و سختی است. هنرورهای بسیاری با پوشش و گریم مناسب آن سکانس در هر نقطهای از این قلعه ایستادهاند. حتی سربازان و برمکیها نیز با لباس و گریمی که برایشان تعریف شده در میزانسن کارگردان جای گرفتهاند. کمی جلوتر میرویم. انوش معظمی را با گریم و سبیل از بناگوش دررفته و چهره بسیار متفاوتی میبینیم. گرچه ابتدا قابل شناسایی نیست اما همین که دیالوگهایش را میگوید و صدایش را میشنویم، متوجه میشویم که امروز او مقابل دوربین است. هوا بهشدت گرم است و خورشید وسط آسمان قرار دارد. با این حال مانعی برای ادامه کار نیست. از یکی از عوامل میشنویم که حسام منظور، فرخ نعمتی و امیررضا دلاوری در اتاق گریم هستند و خودشان را برای ضبط سکانسهای بعد آماده میکنند. از آنجا که داوود میرباقری حساسیت و دقت بسیاری روی کار خود دارد، این سکانس بارها ضبط میشود تا مورد تایید او قرار بگیرد. البته در این میان صدای هواپیما هم گهگاهی شنیده میشود که یکی از عوامل بهشوخی میگوید: «جالبه که همیشه پروازها تاخیر دارن اما امروز همه پروازها داره بهموقع انجام میشه!»
داوود میرباقری، امرا... احمدجو و حسین طاهری داخل یک چادر نشستهاند و از مانیتور مقابلشان کار را دنبال میکنند. یکباره بادی میوزد و یکی از صندلیهای پلاستیکی به هوا رفته و مقابل پای یکی از اسبها پرتاب میشود و او را عصبانی میکند. سایر اسبها هم که در گوشهوکنار این قلعه ایستادهاند، سروصدا میکنند. نگاهی به اطراف میاندازیم. سربازها و نگهبانان قلعه در برج و باروی قصر مشغول محافظت هستند. فضاسازی میرباقری مثل همیشه حرف ندارد. انگار مخاطب را با خود به قلب تاریخی میبرد که شاید هزاران سال با آن فاصله دارد. یکی از هنروران با سبدی در دست و با اشاره دستیار کارگردان به نقطهای میرود و میایستد که به او گفته شده است. داخل سبد نان و خرما دارد. یکی از هنروران شوخی لقمهای نان و خرما از او طلب میکند و باعث خنده میشود. لباسها و کفشها و گریم هنروران همه نشانگر است که در حال ورقزدن تاریخ چندهزارساله هستیم. نسیمی میآید و صورتها را نوازش میکند اما همچنان هوا گرم است و گروه باید تا شب سکانسهای بسیاری را ضبط کنند. زمان بهسرعت درحال گذراست و گروه هیچ ثانیهای را نباید از دست بدهد. به همین خاطر است که سرما و گرما هم مانعی برای کارشان نشده است. به نظر میرسد این مجموعه از کار قبلی میرباقری سختتر است و به همین دلیل او انرژی بیشتری روی آن میگذارد. در گوشه دیگری از این شهرک هم کارگاههای چرم و کهنهکاری سریال قرار دارد و همزمان تیم دیگری در حال ساخت ادوات جنگی است. لوکیشنهای دیگری هم در حال ساخت است. خلاصه اینکه همه در تلاش هستند تا یک سریال شستهرفته و ماندگار دیگر در تاریخ این رسانه ثبت شود.
استاندارد بالای ۱۵دوربین روشن
مهدی نقویان، رئیس سیمافیلم در پشت صحنه این سریال حاضر است و درباره روند تولید این پروژه و دقتی که میرباقری در ساخت این اثر دارد و زمانبندی آن به جامجم میگوید: خوشبختانه با حمایتی که ریاست سازمان از این پروژه دارد و بهصورت هفتگی جلساتی برای این پروژه میگذارد، مشکلاتی که در پیشتولید وجود دارد، خیلی زود رفع میشود و حمایتهای لازم از این اثر صورت میگیرد. میتوانم بگویم برای اولینبار طی این ۳-۴سالی که این سریال تولید میشود، لوکیشنهای این بخش تا پایان سال ۱۴۰۳ ساخته شده و آماده است. اما در سالهای قبل اینگونه نبود. به همین دلیل برنامهریزیهای تولیدی نامنظم انجام میشد و ساخت لوکیشن در برنامهریزی سریال تاثیرگذار بود.وی ادامه میدهد: امسال هم دنبال این هستیم که لوکیشنهای مربوط به سال بعد همین امسال ساخته شود تا مانع تولیدی نداشته باشیم و کار با سرعت پیش برود. البته این سرعت با همان استانداردها و کیفیتی است که باید باشد و مدنظر کارگردان و ریاست سازمان هم هست.نقویان همچنین میافزاید:خوشبختانه چرخه تولید درسال۱۴۰۳ راه افتاد، سرعت تولید کارهای الف ویژه بیشتر شد ومدتهاست به استاندارد بالای ۱۵دوربین روشن رسیدهایم که نیاز آنتن است تا زیر ۱۵ تا دوربین روشن نداشته باشیم و همین طور حمایت میشود. ما الان شش سریال درمرحله پستولید داریم که منتظر آنتن هستند.
حضور ۴۰ بازیگر خارجی
حسین طاهری، تهیهکننده سریال در گفتوگو با جامجم درباره تدراک گسترده برای تولید این سریال عنوان میکند: شایسته کشوری مثل ایران که تاریخ کهن و همچنین سابقه فیلمسازی غنی دارد این است که در تولید آثار نمایشی ارتقا پیدا کند. سریال سلمان فارسی مجموعهای است که سازمان صداوسیما با آن در کنار آقای میرباقری قدم بزرگی برداشته است. ما براساس برنامهریزی تولید را جلو میبریم و از این برنامه عقب نماندهایم. همانطور که قبلا گفتم، اینجا یک دانشگاه است. دوستان و همکاران ما تلاش میکنند از بزرگان در این مجموعه بیاموزند. وی به جامجم میگوید: بخشهای ایران باستان بسیار جالب توجه است، البته همچنان ساخت و ساز ادامه دارد وماتاپایان فصل ایران باستان بیش از۳۰لوکیشن داریم. طاهری درباره انتخاب هنرورها هم توضیح میدهد:۲۰هزار نفر را از میان تئاتریهای سراسر ایران انتخاب کردیم. رزومه دادندو۶۰۰۰نفر از میانشان گزینش شدند که حرفهای هستند، البته در این دانشگاه بیشتر میآموزند. وی در مورد حضور چهرهها نیز عنوان میکند: بیشتر بازیگران ایران علاقهمندی خود را برای حضور در این پروژه اعلام کردهاند و این برای ما باعث افتخار است. اما علاوه بر آنان، چهرههای تازه نیز معرفی میشوند و حدود ۴۰ بازیگر خارجی نیز تا کنون در این سریال حضور پیدا کردهاند. بازیگرانی از مراکش، تونس، یونان، ارمنستان و... از این جمله هستند. برخی از آنان اصلا با ایران آشنایی نداشتند و بهواسطه بازی در این سریال با ایران آشنا شدند. این تهیهکننده درخصوص ادامه تصویربرداری در شهرک غزالی نیز میگوید: دو سه هفتهای در شهرک غزالی هستیم تا فصل زمستان را تصویربرداری کنیم. برای تصویربرداری فصل بهاربه شاهرودبازمیگردیم ویکی دوماه آنجامیمانیم.بازبه تهران بازمیگردیم ودوره پرشکوه ایران باستان را تصویربرداری میکنیم.
میرباقری سنگ تمام گذاشته است
امرا...احمدجو یکی از نویسندگان و کارگردانان پیشکسوت عرصه سینما و تلویزیون است که آثار بسیاری را در تلویزیون ماندگار کرده است. هنوز هم مخاطبان بسیاری با «روزی روزگاری» این هنرمند خاطره دارند. تفنگ سرپر، پشت کوههای بلند و سردار جنگل از جمله آثاری است که برای تلویزیون ساخته است. وی که بهعنوان مشاور با این پروژه همکاری میکند، در اینباره به جامجم میگوید: داوود میرباقری قصه سلمان را اززمان تولداین شخصیت آغاز کرده است. البته از آنجایی که از آن تاریخ اطلاعات جزئی در دسترس است بخشی از فیلمنامه باید دراماتیزه میشد. بهطور مثال پدر سلمان از ملاکان جی در اصفهان بوده و ثروت زیادی داشته است ولی ما از پدر او اطلاعات دیگری نداریم و بخشی از داستان درباره شرایط زندگی وی در ایران و همچنین مسائل پیرامونی او بهصورت داستانی در فیلمنامه وارد میشود.وی همچنین میافزاید: با توجه به تجربیاتی که داوود میرباقری دارد، این سریال آنطور که پیشبینی کردهایم در حال انجام است. البته بهدلایل مختلف ازجمله کرونا توافقهایی داشتهایم اما خللی در کار ما ایجاد نکرده است؛ ضمن اینکه همه شرایط مهیاست و تصور میکنم نتیجه درخشانی هم خواهد داشت.احمدجو در ادامه بیان میکند: میتوانم بگویم سلمانفارسی یک اثر ماندگار و فاخری خواهد بود و از آن سریالهایی میشود که میتواند برای نسلهای مختلف آموزنده و جذاب باشد؛ چون من چند سال است شاهدم که میرباقری برای این کار سنگتمام گذاشته و با تجربه زیادی که در این زمینهها دارد و با همه وجود پلان به پلان این سریال را جلو میبرد.وی با اشاره به منابعی که به آنها در نگارش سریال رجوع کرده است، میگوید: همه زحمات را آقای میرباقری کشیده ومن در کنارش به او کمک میکنم اما برای نگارش، کتابهای زرتشتی ازجمله اوستا مرجع من شده است. تحقیقاتی هم جدا ازفیلمنامه توسط سازمان صداوسیما انجام شده است و من از آنها استفاده میکنم. همزمان برای اینکه در آن فضا قرار بگیرم به این تحقیقات و کتابهای دیگر هم مراجعه میکنم. با همه این احوال گاهی برای یک دقیقه دیالوگ دو یا سه روز وقت میگذارم و گاهی هم گفتوگوها بهراحتی به ذهنم میآید و روی کاغذ مینویسم.وی همچنین درباره زبانی که در سلمان فارسی بهکار برده شده و نحوه گویشها عنوان میکند: اگر بخواهیم زبان را نزدیک به آن زمان انتخاب کنیم، نامفهوم خواهد بود؛ بنابراین من سعی میکنم دستور زبانی را که قابل فهم است با گویش امروزی استفاده کنم ونظرخود میرباقری هم براین مبنابود که دیالوگهابه زبان امروز ومحاوره نزدیکتر باشد.احمدجو در پایان هم میگوید: چند سالی است یک سریال جنگی به نام «تولد» را دارم که اگر بعد از سریال سلمان فارسی همچنان زنده باشم و ویلچرنشین نشوم، میخواهم آن را بسازم. بخشی از کارهایش هم انجام شده است.
بازیگرانی که به عشق سلمان آمدهاند
حامد، فرزند داوود میرباقری است که همواره در کنار پدر تلمذ میکند و در آثاری که او میسازد، هم بازی میکند و هم در پشتصحنه حضور دارد و پدر را همراهی میکند. وی در این سریال هم بهعنوان دستیار کارگردان فعالیت میکند و قرار است نقشی را هم بازی کند که در اینباره به جامجم میگوید: درباره نقشم فعلا صحبتی نمیکنم اما مدتی است که بخش مربوط به ایران را ضبط میکنیم که بخشی از لوکیشنهای این بخش در شهرک غزالی است و بخشی هم در شهرک دفاعمقدس و شاهرود ضبط میشود. از آنجا که طبق زمانبندی پیش میرویم، حدود هشت روز دیگر در شهرک هستیم و بعد به شاهرود میرویم.وی در ادامه در توضیح لوکیشن آتشکده ماربین بیان میکند: این آتشکده در جی یا همان اصفهان سابق است که بیشتر کارهای اداری در این مرکز رخ میدهد. اینجا یکی از لوکیشنهای اصلی بخش ایران است که میتوان گفت ۲۵ درصد بخش ایران در این لوکیشن مقابل دوربین میرود.میرباقری درباره حضور هنروران و انتخاب آنها توضیح میدهد: تمام این افراد از نقاط مختلف کشور انتخاب شدهاند. به همین دلیل اسم آنها را منتخبان گروه کارگردانی گذاشتهایم. چون همه این افراد جزو بازیگران استانهای مختلفی هستند که تجربه بازیگری دارند و به عشق سلمان وارد این پروژه شدهاند. برای اولین بار است که این اتفاق در یک پروژهای افتاده است، چون آقای میرباقری ترجیح میدادند با افرادی کار کنند که تجربه بازیگری داشتند. ما برای انتخاب آنها سفرهای بسیاری رفتیم و دو سال قبل از فیلمبرداری شروع کردیم و به همه استانهای ایران سفر کردیم تا این افراد انتخاب شدند. در حال حاضر برای هر فاز این سریال باز سفر میرویم و افراد دیگری را میبینیم. چون همچنان کار انتخاب بازیگر ادامه دارد و در حال انجام است. در جمع بازیگران اصلی چهرههای جدیدی داریم که پیش از این تجربه تئاتر داشتند و با این سریال معرفی میشوند.میرباقری درباره لوکیشنهای این سریال بیان میکند: هنوز ساخت و سازها و لوکیشنهای این سریال در حال انجام است. اگر فاز ایران را بخواهیم تقسیم کنیم، بخش جی دو لوکیشن اصلی دارد و همین آتشکده و خانه بودخشان، فرماندار جی و پدر سلمان که در شاهرود در حال ساخت است. یکی دیگر از لوکیشنهای اصلی ایران، کاخ تیسفون است و در واقع آن چیزی که در عکسها داریم، نمانده و در حال ساخت است. وی در ادامه درباره تحقیق و پژوهش این سریال میافزاید: پیش از کار، تحقیق و پژوهش انجام شده، اما برای هر فاز از کار باز هم تحقیق و انتخابها انجام میشود. میتوانم بگویم هر دو قسمت از این سریال مثل یک سینمایی حرفهای گرفته شده؛ با همان دقت، حساسیت و انتخاب لوکیشن و بازیگر و... .میرباقری در پایان هم میگوید: فصل بیزانس کار شد و زمان زیادی گذاشتیم. چون لوکیشنهای بسیاری داشت و مدام درسفربودیم. لوکیشنهای فصل حجاز آماده است و برای فصل ایران هم متمرکزتر بودیم. به هر حال در تلاشیم تا کار به موقع تمام شود.